Γιάννης Μωραΐτης, Καραντουζένι.
Ταξίμι ταξιδιάρικο, του ονείρου και της κόλασης...
http://www.youtube.com/watch?v=YXQ7xHGrGj8&feature=player_embedded#
Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2010
Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2010
ΚΡΙΤΙΚΗ :
«Ψυχή βαθιά»Μια μελό ταινία για τον Εμφύλιο;
Τελικά, η αίσθηση που μένει από την ταινία του Βούλγαρη «Ψυχή βαθιά» είναι πως ο σκηνοθέτης στόχευσε μόνο στη συγκινησιακή φόρτιση των θεατών.
Ο κινηματογραφικός φακός του εστιάζει στα πρόσωπα των δυο αδελφών τονίζοντας επίμονα το νεαρό της ηλικίας και συνάμα την αθωότητα, είναι τα χωριατόπαιδα που η «μοίρα» τα ρίχνει τον ένα στη μεριά του κυβερνητικού στρατού και τον άλλο στην απέναντι πλευρά.
Η εξιστόρηση του Εμφύλιου όμως, είναι κάτι περισσότερο από ένα ανθρώπινο δράμα, επομένως, ο Βούλγαρης όφειλε να ξεπεράσει την εστίαση, από το καθαρά ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, στο γενικό, στην ουσία αυτής της εμφύλιας αντιπαράθεσης.
Θα μπορούσε κάλλιστα να μας δώσει εκτός από μια συγκινητική και ανθρώπινη ταινία (1) , μια ταινία πολιτικά δυνατή, έστω ένα πολιτικό δράμα, το ίδιο το θέμα, αλλά και η ιστορική γνώση (2) προσφερόταν στη συγκεκριμένη περίπτωση, για μια τέτοια δημιουργία.
[ (1) Ας συγκρίνουμε π.χ. με την ταινία «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι» του Κεν Λόους.
Όπου πέρα από το συναισθηματικό μέρος της σύγκρουσης δύο αδερφών, μελών του IRA
( που ξαφνικά βρίσκονται σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα, με φόντο την Ιρλανδία τη δεκαετία του '20, περίοδο της εξέγερσης ενάντια στη βρετανική κυριαρχία),
ο Λόους κατάφερε να δώσει και ένα αληθινό έργο τέχνης και ταυτόχρονα μια δυνατή πολιτική ταινία].
(2) Η ιστορική γνώση.
Ο Βούλγαρης δήλωσε πως διάβασε 600 βιβλία για να γνωρίσει την εποχή και να γυρίσει την ταινία.
Αυτό όμως καθόλου δεν επιβεβαιώνεται από την ταινία, αφού απουσίαζαν τα πολιτικά και ιστορικά στοιχεία, οι πολιτικές διεργασίες, οι αναφορές στις διεθνείς συγκυρίες και στα αίτια. Η ταινία δεν ασχολείται καθόλου με αυτά τα στοιχεία, τα απαραίτητα για την κατανόηση, αυτά που απαντούν στο ερώτημα «γιατί φτάσαμε στο Γράμμο και στο Βίτσι», επικεντρώνεται αποκλειστικά και μόνο στο ανθρώπινο δράμα.
Και τα ερωτήματα ενός «αφελούς» θεατή της ταινίας, για το
ποιες οι αιτίες, ποιος ο χαρακτήρας και ο σκοπός , ποια κοινωνικά συμφέροντα εκπροσωπούν οι αντιμαχόμενες πλευρές, γιατί πολεμούν, γιατί χύνεται αδελφικό αίμα, μένουν μετέωρα…
Μήπως πάλι, κύριος στόχος είναι να καταδείξει ότι ευθύνες για τον εμφύλιο είχαν και οι δύο πλευρές; Γενικά,
διαφαίνεται μια τάση του σκηνοθέτη να τοποθετεί εξ αρχής τα δύο στρατόπεδα σε κατάσταση «ισοτιμίας».
Μια τάση να εμφανίσει ως συνυπεύθυνους από τη μια,
- τον αγωνιζόμενο λαό που δε δέχτηκε να υποταχθεί στη νέα σκλαβιά,
και από την άλλη,
- τους εκμεταλλευτές του, που δεν ήθελαν ο λαός να χαράξει τη δική του πορεία, και γι’ αυτό τον ματοκύλισαν.
Αποκρύπτεται έτσι η ουσία, ότι δηλαδή οι αγωνιστές του ΔΣΕ έγραψαν αυτή την τρίχρονη εποποιία ψυχωμένοι από τη δύναμη της επαναστατικής τους ιδεολογίας, από το ιδανικό ενός καινούριου κόσμου, μιας ανώτερης ανθρώπινης κοινωνίας, χωρίς πολέμους, στερήσεις και εκμετάλλευση.
Ο λαϊκοδημοκρατικός πατριωτισμός ήταν η ιδεολογία του ΔΣΕ, με χαρακτήρα αντιιμπεριαλιστικό και διεθνιστικό και η πάλη τους ήταν για τη λαϊκή εξουσία.
Όσο για τα στρατιωτικοπολεμικά κατορθώματά τους, προκαλούν μέχρι σήμερα το θαυμασμό ακόμη και αντιπάλων, γιατί ήταν ένας αληθινός λαϊκός επαναστατικός στρατός, από τους πιο δυναμικούς στον κόσμο, με στρατιωτική και πολιτική εκπαίδευση. Τα βήματα των μαχητών του καθοδηγούσαν οι μεγάλες αγωνιστικές παρακαταθήκες που άφησε η ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση στη συνείδηση του λαού, μαζί και των νέων ακόμη και των ανήλικων, αφού κι αυτοί μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ ήταν αξεχώριστο κομμάτι του αγώνα «για μια ζωή ελεύθερη κι ωραία».
Ή μήπως στοχεύει ο Βούλγαρης σε μια λείανση των γεγονότων του Εμφύλιου, σε μια απόπειρα «συμφιλίωσης» των δυο πλευρών;;;
Μήπως και η ταινία του Βούλγαρη, όπως και το περιβόητο βιβλίο της ΣΤ΄Δημοτικού (που αποσύρθηκε τελικά κάτω από το βάρος των αντιδράσεων σχεδόν ολόκληρης της κοινωνίας) -
στοχεύουν στο ξαναγράψιμο της ιστορίας, στη λείανση, στο στρογγύλεμα των γεγονότων, στην εξίσωση θύματος και θύτη, σε τελευταία ανάλυση, με πρόσχημα την εθνική «συμφιλίωση»;
Λαμβάνοντας, μάλιστα υπόψη μας και τους φορείς οι οποίοι
χρηματοδότησαν την παραγωγή της ταινίας, μεταξύ αυτών αρκετά υπουργεία, η σκέψη μοιραία κατευθύνεται και εκεί…
Η συμφιλίωση όμως ποτέ δεν επιτυγχάνεται με την απόκρυψη ή με την παραποίηση της αλήθειας ή με την παρουσίαση του Εμφύλιου κάτω από ένα ουμανιστικό έστω πρίσμα και χωρίς άλλη εμβάθυνση στα γεγονότα που τον προκάλεσαν…
Κάποιες άλλες παρατηρήσεις και λάθη που εντοπίστηκαν.
- Οι τελευταίες, αποφασιστικές, μάχες του Εμφύλιου δεν δόθηκαν στο Γράμμο, όπως φάνηκε από την ταινία, αλλά στο Βίτσι.
- Και οι δυο πλευρές δεν έριχναν τις σφαίρες στο γάμο του Καραγκιόζη ούτε πάνω στο γλέντι, για τον απλό λόγο πως ήταν και δυσεύρετες και μαζί πολύτιμες.
- Ως μεταφορικά μέσα, μόνο μουλάρια χρησιμοποιούνταν , λόγω της ανθεκτικότητάς τους στις καιρικές συνθήκες και όχι τα συμπαθητικά γαϊδουράκια.
- Πολεμικές επιχειρήσεις γίνονταν από το Μάη έως τον Οκτώβρη, όχι τον υπόλοιπο καιρό, λόγω συνθηκών.
- Ήταν αδιανόητο σε αντιμαχόμενους να χρησιμοποιούν κοινή πηγή τροφοδοσίας νερού.
- Οι μαχητές του ΔΣΕ δεν μετάνιωσαν για τη συμμετοχή τους, ούτε τρελοί από τον πόνο ή τις τύψεις για το χαμό των συντρόφων τους παραδόθηκαν, όπως ο ήρωας της ταινίας, Ντούλας, σε μια από τις τελευταίες σκηνές.
[Ο οποίος υποτίθεται τρελαμένος από την εξόντωση όλης της ομάδας του από τα ναπάλμ παραδίδεται στον εχθρό. Έχει - δε - στο γιλέκο του κρατημένη μια σφαίρα, για τον ίδιο. Όταν παραδόθηκε στον αντίπαλο Τριαντάφυλλου, αυτός πήρε στα χέρια του τη σφαίρα, του έδωσε το πιστόλι του, στο οποίο ταίριαζε απόλυτα η σφαίρα του Ντούλα!!! και βγήκε έξω, αφήνοντάς τον να αυτοκτονήσει , χωρίς μάρτυρες....
- Ούτε νύξη επίσης πως αρκετοί από τους αντάρτες σ’ εκείνα τα μέρη μιλούσαν σλαβομακεδόνικα...
- Οι σκηνές της μάχης δεν είχαν κανένα ρεαλισμό.
Και όμως, οι αντιπολεμικές ταινίες βρίθουν από ωμές, ρεαλιστικές, σκηνές πολέμου. Η αίσθηση της βίας σ’ αυτή την περίπτωση μετριάζεται από το σκηνικό ή από την πλούσια εσωτερική ζωή των ηρώων.
Κλείνω με το σχόλιο κάποιου επώνυμου για την ταινία αυτή:
««Δεν περίμενα να δω μια ταινία όπου ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος θυμίζει επικίνδυνη κατασκήνωση»...
http://www.scribd.com/doc/25287981/%CE%A6-%CE%88%CE%BD%CE%B3%CE%BA%CE%B5%CE%BB%CF%82-%CE%A4%CE%BF-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%99%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%BF%CF%85
Φ. Ένγκελς Το βιβλίο της Αποκάλυψης του Ιωάννου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)